kader

Niet-confessionele Zedenleer

Een levensbeschouwelijk vak
NCZ is een geëngageerd én open levensbeschouwelijk vak.

Geëngageerd omdat het wordt gegeven vanuit vrijzinnig humanistisch perspectief. Dat perspectief geven we in het leerplan weer in vijf procesdoelen: streven naar autonomie, leren moreel denken, humaniseren, verantwoordelijkheid opnemen en zingeven.

NCZ is ook een open vak omdat de leerkracht steeds oog zal hebben voor de diversiteit binnen het vrijzinnig humanisme, of ervoor zal zorgen dat ook alternatieve opvattingen weloverwogen aan bod komen. Met open bedoelen we ook dat we de prestaties van de leerlingen niet beoordelen op het feit of de leerling zelf al dan niet vrijzinnig humanistisch is.

We laten in NCZ leerlingen juist toe zelf op zoek te gaan naar antwoorden op levens- en zingevingsvragen. Daarbij gaat het om meer dan kennisoverdracht alleen. Een vrijzinnig humanistische didactiek is beschouwend, reflecterend, gericht op het ontwikkelen van vaardigheden en attitudes.

De leerplandoelen worden in competentievorm weergegeven (‘de leerlingen kunnen…’) omdat dit de leerkracht toelaat om vanuit de procesdoelen een proces op gang te brengen, waardoor de leerlingen zowel kennis verwerven als vaardigheden en attitudes ontwikkelen. Deze drie onderdelen - kennis, vaardigheden en attitudes - vormen een samenhangend geheel. Het inoefenen van dit geheel gebeurt vanuit een dynamisch onderzoeksperspectief op de relaties tussen de mens, de samenleving en de bredere wereld.

Deze drie levensbeschouwelijke domeinen – mens, samenleving en wereld – worden in het leerplan gethematiseerd aan de hand van negen themavelden: identiteit, vrijzinnig humanisme, samenleven/democratie/burgerschap, waaier van levensbeschouwingen/identiteit in dialoog, economie, wetenschap, milieu, kunst en communicatie/media. Bij ieder themaveld vindt de leerkracht ook een korte introductietekst waarin wordt weergegeven hoe vrijzinnig humanisten ernaar kijken. Daarmee stelt het leerplan leerkracht en leerling in staat om, via vrij onderzoek en met de ontwikkeling van de procesdoelen voor ogen, meer samenhang te brengen in wat op school en daarbuiten wordt geleerd, en daaraan ook betekenis en zin te geven.

Dat gebeurt steeds met het nodige respect voor andere levensbeschouwingen, de minimumdoelen van andere vakken en de mensenrechten. Zo bieden we niet alleen een stimulans voor het integrale leren, maar ook een welkome steun voor de democratie.