Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

1ste graad

A-stroom

Ontwikkelen vaardigheden in kritisch denken, waarbij ze leren om informatie te analyseren en te beoordelen op basis van bewijs en logica, in plaats van op meningen of vooroordelen

2de graad

Dubbele

Leren hoe ze wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke beweringen kritisch kunnen onderzoeken, waarbij ze feiten van fictie onderscheiden

3de graad

Dubbele

Leren een beeld te vormen van de mogelijkheden en obstakels in wetenschappelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld:

ruimtereizen
artificiële intelligentie
…

themaveld

Wetenschap

Vrij onderzoek is voor het vrijzinnig humanisme een centrale waarde, een principe dat nauw verbonden is met de wetenschappelijke methode. Vrij onderzoek benadrukt het belang van onafhankelijk denken en het kritisch beoordelen van informatie, wat een fundamentele basis vormt voor wetenschappelijk onderzoek. Wetenschap, als een uitwerking van dit principe, is een proces en een set van methoden om betrouwbare kennis te verwerven. Het is een systematische benadering om de werkelijkheid te begrijpen en te verklaren, gebaseerd op empirisch bewijs en logisch redeneren. Vrij onderzoek in wetenschappelijke zin onderscheidt zich duidelijk van pseudowetenschap.

Wetenschap is in de benadering van de mens en de wereld niet waardenvrij. Wetenschapsbeoefening omvat het maken van keuzes over wat belangrijk en niet belangrijk is. Wetenschap is ook geen geïsoleerd fenomeen. Het is diep verweven met de maatschappij en wordt beïnvloed door diverse factoren, waaronder particuliere, industriële en politieke belangen. Vrijzinnig humanisten vinden het dan ook zinvol om de onderliggende belangen en drijfveren van wetenschapsbeoefening kritisch te onderzoeken en te beoordelen.

Het renaissance- en verlichtingshumanisme heeft een positieve stimulans gegeven aan het streven naar vrij onderzoek en wetenschappelijke kennis. Dat betekent niet dat vrijzinnig humanisten ervan uitgaan dat wetenschap en techniek alle problemen in de wereld kunnen en zullen oplossen. In het hedendaagse humanisme wordt het nadenken over wetenschap, in het licht van technologische ontwikkelingen en economische groei, dan ook verrijkt door extra aandacht voor duurzaamheid en mondiale rechtvaardigheid.

‍

themaveld

Wetenschap

In dit themaveld willen we leerlingen helpen begrijpen wat wetenschap is en wat de mogelijkheden, beperkingen en gevaren ervan zijn.

Daarbij willen we hen leren wat autonoom en kritisch denken is, en hoe ze ethische vraagstukken bij wetenschap en technologie kunnen herkennen en analyseren. Het uiteindelijke doel is dat zij in staat zijn verantwoordelijkheid op te nemen voor hoe zij wetenschap en technologie hanteren en dat zij kunnen mee beslissen over hoe ze in te zetten voor een meer duurzame en rechtvaardige wereld.

Door deze vaardigheden te ontwikkelen, kunnen leerlingen bijdragen aan een kritische en verantwoordelijke samenleving die begrijpt hoe wetenschap en technologie ons leven beïnvloeden.

‍

Competentieladder Kritisch-Wetenschappelijk Denken

starter

basis

gevorderd

expert

Ik heb geen idee van kritisch denken en wetenschap, en kan de vaardigheden ervan niet inzetten

Ik heb een idee van kritisch denken en wetenschap, maar heb nog moeite met het inzetten van de vaardigheden ervan

Ik kan kritisch denken en wetenschap beschrijven, en kan ook de voornaamste vaardigheden ervan inzetten

Ik kan kritisch denken en wetenschap goed beschrijven, en kan de vaardigheden ervan goed inzetten

Ik heb geen idee van wat vanuit vrijzinnig humanistisch perspectief de risico’s en het belang van wetenschap en technologie zijn

Ik kan risico’s en het belang van wetenschap en technologie vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief herkennen, maar kan deze nog niet goed uitleggen

Ik kan risico’s en het belang van wetenschap en technologie vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief herkennen en uitleggen

Ik kan risico’s en het belang van wetenschap en technologie vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief goed overzien en uitleggen

Evolutietheorie en Ethische Reflectie

starter

basis

gevorderd

expert

Ik geef een eenvoudige mening over dierenproeven zonder duidelijke onderbouwing.

Ik geef een mening over dierenproeven met enige onderbouwing, maar mogelijk zonder alle aspecten te overwegen.

Ik neem een duidelijk moreel standpunt in over dierenproeven, onderbouwd met een gedegen analyse van de voor- en nadelen.

Ik neem een diepgaand en genuanceerd moreel standpunt in over dierenproeven, onderbouwd met een uitgebreide en kritische analyse van de voor- en nadelen.

Ik geef basisideeën over de evolutietheorie en het vrijzinnig humanistisch wereldbeeld met enige onduidelijkheden.

Ik argumenteer duidelijk waarom de evolutietheorie relevant is voor het vrijzinnig humanistisch wereldbeeld.

Ik presenteer overtuigend en met nuance hoe de evolutietheorie het vrijzinnig humanistisch wereldbeeld ondersteunt en verrijkt.

Ik argumenteer en presenteer op een uitzonderlijk heldere, overtuigende en diepgaande manier de synergie tussen de evolutietheorie en het vrijzinnig humanistisch wereldbeeld.

Wetenschappelijk Inzicht en Reflectie

starter

basis

gevorderd

expert

Ik heb basiskennis van enkele belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen.

Ik ken belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen en begin hun historische context te begrijpen.

Ik heb een grondige kennis van belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen en hun historische en culturele context.

Ik heb een uitgebreide en diepgaande kennis van belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen, inclusief hun historische, culturele en wetenschappelijke achtergronden.

Ik kan eenvoudige vragen stellen over hoe deze ontdekkingen relevant zijn voor het dagelijks leven, maar ik heb moeite met het leggen van diepere verbanden.

Ik kan verbanden leggen tussen wetenschappelijke ontdekkingen en hun invloed op het dagelijks leven en de maatschappij, maar ik mis nog diepte in het begrip van het universum.

Ik kan diepgaand reflecteren op de impact van deze ontdekkingen op het leven, de maatschappij en het universum, en ik begin de complexiteit en onderlinge verbondenheid te begrijpen.

Ik kan op een hoog niveau reflecteren en kritisch discussiëren over de betekenis en het belang van deze ontdekkingen, en ik begrijp hoe ze bijdragen aan een breder begrip van het leven en het universum.

procesdoel

Autonomie

Hoe positioneer ik mij tegenover wetenschappelijke inzichten?

Kan ik op basis van die inzichten weloverwogen keuzes maken en standpunten innemen?

inspirerende artikels

artikel

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas faucibus mollis interdum. Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Maecenas sed diam eget risus varius blandit sit amet non magna. Sed posuere consectetur est at lobortis. Cras mattis consectetur purus sit amet fermentum.

artikel

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas faucibus mollis interdum. Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Maecenas sed

artikel

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas faucibus mollis interdum. Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Maecenas sed

artikel

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas faucibus mollis interdum. Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Maecenas sed

artikel

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit. Maecenas faucibus mollis interdum. Integer posuere erat a ante venenatis dapibus posuere velit aliquet. Maecenas sed

artikel

relevante begrippen

Wij zijn volop bezig met het aanvullen van de rubrics. Kom binnenkort nog eens terug.

Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

Heading 6

Heading 6

inspirerende artikels

inspirerende artikels

relevante begrippen

relevante begrippen