leerplan pag

1ste graad

B-stroom

Kunnen een ILC-project helpen uitvoeren

T4-P4-FB-1b-Betrokkenheid

2de graad

Arbeid

Kunnen een ILC-project helpen uitvoeren

T4-P4-FB-2b-Betrokkenheid

3de graad

Arbeid

Kunnen een ILC/ILD-project uitwerken en uitvoeren

T4-P4-FB-3b-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen tijdens een ILC/ILD een open houding aannemen

T4-P4-FC-1c-Relationele vorming - Open denkhouding

2de graad

Dubbele

Kunnen tijdens een ILC/ILD verbindend communiceren

T4-P4-FC-2c-Relationele vorming - Open denkhouding

3de graad

Dubbele

Kunnen tijdens een ILD op een respectvolle manier bewust filosofische vragen inbrengen

T4-P4-FC-3c-Relationele vorming - Open denkhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen een ILC-project helpen uitvoeren

T4-P4-FC-1c-Betrokkenheid

2de graad

Dubbele

Kunnen een ILC-project helpen uitvoeren

T4-P4-FC-2c-Betrokkenheid

3de graad

Dubbele

Kunnen een ILC/ILD-project uitwerken en uitvoeren

T4-P4-FC-3c-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen verwoorden waarover zij zich verwonderen

T4-P5-FA-1a-Open denkhouding

2de graad

Doorstroom

Kunnen verschillende perspectieven op geluk onderzoeken

T4-P5-FA-2a-Open denkhouding

3de graad

Doorstroom

Kunnen verschillende perspectieven van zingeving onderzoeken

‍

T4-P5-FA-3a-Open denkhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen de kracht van bewijs voor bovennatuurlijke gebeurtenissen kritisch beoordelen

T4-P5-FA-1a-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Doorstroom

Kunnen godsbewijzen en intelligent design kritisch beoordelen

T4-P5-FA-2a-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Doorstroom

Kunnen verklaringen van religie kritisch beoordelen

T4-P5-FA-3a-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

B-stroom

Kunnen verwoorden waarover zij zich verwonderen

T4-P5-FB-1b-Open denkhouding

2de graad

Arbeid

Kunnen verschillende perspectieven op geluk onderzoeken

T4-P5-FB-2b-Open denkhouding

3de graad

Arbeid

Kunnen verschillende perspectieven van zingeving onderzoeken

T4-P5-FB-3b-Open denkhouding

1ste graad

B-stroom

Kunnen een mening formuleren over bijgeloof

T4-P5-FB-1b-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Arbeid

Kunnen een mening beargumenteren over (vormen van) godsgeloof

T4-P5-FB-2b-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Arbeid

Kunnen een mening beargumenteren over intelligent design

‍

T4-P5-FB-3b-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen verwoorden waarover zij zich verwonderen

T4-P5-FC-1c-Open denkhouding

2de graad

Dubbele

Kunnen verschillende perspectieven op geluk onderzoeken

T4-P5-FC-2c-Open denkhouding

3de graad

Dubbele

Kunnen verschillende perspectieven van zingeving onderzoeken

‍

T4-P5-FC-3c-Open denkhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen de kracht van bewijs voor bovennatuurlijke gebeurtenissen kritisch beoordelen

T4-P5-FC-1c-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Dubbele

Kunnen godsbewijzen en intelligent design kritisch beoordelen

T4-P5-FC-2c-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Dubbele

Kunnen verklaringen van religie kritisch beoordelen

T4-P5-FC-3c-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen hun rechten benoemen

(economische en sociale) kinderrechten
kindermishandeling
kinderarbeid
…

T5-P1-FA-1a-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

2de graad

Doorstroom

Kunnen hun rechten benoemen

(economische en sociale) mensenrechten
vrije tijd kost geld (commercialisering van de vrije tijd)
mensenhandel en topsport
…

T5-P1-FA-2a-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

3de graad

Doorstroom

Kunnen hun rechten benoemen en kritisch evalueren

economische grondrechten
arbeidsverdeling man en vrouw (zorg/week)
het glazen plafond
modern slavery (huishoudhulp)
…

T5-P1-FA-3a-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen de eigen leefwereld aftoetsen aan deze rechten

mijn budget
reclame en beïnvloeding
influencers
…

T5-P1-FA-1a-Arbeid - Waardenoriëntatie

2de graad

Doorstroom

Kunnen de keuze voor een vakantiejob, of hun studierichting, sociaaleconomisch duiden

nadenken over zin van arbeid
nadenken over beperkingen van arbeid
vrijwilligerswerk
…

T5-P1-FA-2a-Arbeid - Waardenoriëntatie

3de graad

Doorstroom

Kunnen hun voorkeur voor een (studenten)job en/of studie sociaaleconomisch beargumenteren

work/life balance
economische versus maatschappelijke relevantie van een job
…

T5-P1-FA-3a-Arbeid - Waardenoriëntatie

1ste graad

B-stroom

Kunnen hun rechten benoemen

(economische en sociale) kinderrechten
kindermishandeling
kinderarbeid
…

T5-P1-FB-1b-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

2de graad

Arbeid

Kunnen hun rechten benoemen

(economische en sociale) mensenrechten
vrije tijd kost geld (commercialisering van de vrije tijd)
mensenhandel en topsport
…

T5-P1-FB-2b-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

3de graad

Arbeid

Kunnen hun rechten benoemen en kritisch evalueren

economische grondrechten
arbeidsverdeling man en vrouw (zorg/week)
het glazen plafond
modern slavery (huishoudhulp)
…

T5-P1-FB-3b-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

1ste graad

B-stroom

Kunnen de eigen leefwereld aftoetsen aan deze rechten

mijn budget
reclame en beïnvloeding
influencers
…

T5-P1-FB-1b-Arbeid - Waardenoriëntatie

2de graad

Arbeid

Kunnen de keuze voor een vakantiejob, of hun studierichting, sociaaleconomisch duiden

nadenken over zin van arbeid
nadenken over beperkingen van arbeid
vrijwilligerswerk
…

T5-P1-FB-2b-Arbeid - Waardenoriëntatie

3de graad

Arbeid

Kunnen hun voorkeur voor een (studenten)job en/of studie sociaaleconomisch beargumenteren

work/life balance
economische versus maatschappelijke relevantie van een job
…

T5-P1-FB-3b-Arbeid - Waardenoriëntatie

1ste graad

A-stroom

Kunnen hun rechten benoemen

(economische en sociale) kinderrechten
kindermishandeling
kinderarbeid
…

T5-P1-FC-1c-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

2de graad

Dubbele

Kunnen hun rechten benoemen

(economische en sociale) mensenrechten
vrije tijd kost geld (commercialisering van de vrije tijd)
mensenhandel en topsport
…

T5-P1-FC-2c-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

3de graad

Dubbele

Kunnen hun rechten benoemen en kritisch evalueren

economische grondrechten
arbeidsverdeling man en vrouw (zorg/week)
het glazen plafond
modern slavery (huishoudhulp)
…

T5-P1-FC-3c-Mensenrechten - Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen de eigen leefwereld aftoetsen aan deze rechten

mijn budget
reclame en beïnvloeding
influencers
…

T5-P1-FC-1c-Arbeid - Waardenoriëntatie

2de graad

Dubbele

Kunnen de keuze voor een vakantiejob, of hun studierichting, sociaaleconomisch duiden

nadenken over zin van arbeid
nadenken over beperkingen van arbeid
vrijwilligerswerk
…

T5-P1-FC-2c-Arbeid - Waardenoriëntatie

3de graad

Dubbele

Kunnen hun voorkeur voor een (studenten)job en/of studie sociaaleconomisch beargumenteren

work/life balance
economische versus maatschappelijke relevantie van een job
…

T5-P1-FC-3c-Arbeid - Waardenoriëntatie

1ste graad

A-stroom

Kunnen ongelijkheid en schendingen van kinderrechten herkennen en analyseren

recht op onderwijs
recht op veilig en gezond leven
recht op vrije tijd en bescherming tegen kinderarbeid
…

T5-P2-FA-1a-Arbeid - Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Doorstroom

Kunnen in economische productketens ongelijkheid en schendingen van economische en sociale mensenrechten herkennen en analyseren

arbeid en rechtvaardige omstandigheden, vakbond
vrijhandel
vrije tijd, gezinsleven
sociale zekerheid
levensstandaard
…

‍

T5-P2-FA-2a-Arbeid - Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Doorstroom

Kunnen globalisering of de expansie van het moderne wereld-systeem beoordelen a.d.h.v. economische en sociale rechten en alternatieve indexen van economische/maatschappelijke ontwikkeling benoemen

nadenken over arbeidsproblemen (outsourcing, delokalisatie, protectionisme, monopolie vorming, braindrain …)
donuteconomie
Human Development Index (HDI)
…

‍

T5-P2-FA-3a-Arbeid - Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

T5-P2-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Doorstroom

Kunnen in migratiestromen, de economische dimensie analyseren

vluchtelingen (economische, politieke en ecologische)
gedwongen migratie
oorlogsindustrie
…

T5-P2-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Doorstroom

T5-P2-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

Kunnen op basis van een onderscheid tussen noodzakelijke en minder noodzakelijke behoeften de impact van (online) reclame kritisch beoordelen

T5-P2-FA-1a-Rechtvaardigheid

2de graad

Doorstroom

Kunnen een mening formuleren over (grenzen van) inkomen, eigendom, vermogen, erfenis, belastingparadijzen

basisinkomen
maximum inkomen
…

T5-P2-FA-2a-Rechtvaardigheid

3de graad

Doorstroom

Kunnen het kapitalisme en alternatieve economische systemen beschrijven en analyseren

kenmerken van het neoliberalisme
deel- en ruileconomie
TINA versus TAMARA
…

T5-P2-FA-3a-Rechtvaardigheid

1ste graad

B-stroom

Kunnen ongelijkheid en schendingen van kinderrechten herkennen

recht op onderwijs
recht op veilig en gezond leven
recht op vrije tijd en bescherming tegen kinderarbeid
…

T5-P2-FB-1b-Arbeid - Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Arbeid

Kunnen in economische productketens ongelijkheid en schendingen van economische en sociale mensenrechten herkennen

arbeid en rechtvaardige omstandigheden, vakbond
vrijhandel
vrije tijd, gezinsleven
sociale zekerheid
levensstandaard
…

T5-P2-FB-2b-Arbeid - Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Arbeid

Kunnen globalisering of de expansie van het moderne wereld-systeem beoordelen a.d.h.v. economische en sociale rechten

nadenken over arbeidsproblemen (outsourcing, delokalisatie, protectionisme, monopolie vorming, braindrain …)
donuteconomie
Human Development Index (HDI)
…

T5-P2-FB-3b-Arbeid - Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

B-stroom

T5-P2-FB-1b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Arbeid

Kunnen in migratiestromen, de economische dimensie herkennen

vluchtelingen (economische, politieke en ecologische)
gedwongen migratie
oorlogsindustrie
…

T5-P2-FB-2b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Arbeid

T5-P2-FB-3b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

B-stroom

Kunnen op basis van een onderscheid tussen noodzakelijke en minder noodzakelijke behoeften de impact van (online) reclame kritisch beoordelen

T5-P2-FB-1b-Rechtvaardigheid

2de graad

Arbeid

Kunnen een mening formuleren over (grenzen van) inkomen, eigendom, vermogen, erfenis, belastingparadijzen

basisinkomen
maximum inkomen
…

T5-P2-FB-2b-Rechtvaardigheid

3de graad

Arbeid

Kunnen het kapitalisme en alternatieve economische systemen beschrijven en analyseren

kenmerken van het neoliberalisme
deel- en ruileconomie
TINA versus TAMARA
…

T5-P2-FB-3b-Rechtvaardigheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen ongelijkheid en schendingen van kinderrechten herkennen

recht op onderwijs
recht op veilig en gezond leven
recht op vrije tijd en bescherming tegen kinderarbeid
…

T5-P2-FC-1c-Arbeid – Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Dubbele

Kunnen in economische productketens ongelijkheid en schendingen van economische en sociale mensenrechten herkennen

arbeid en rechtvaardige omstandigheden, vakbond
vrijhandel
vrije tijd, gezinsleven
sociale zekerheid
levensstandaard
…

T5-P2-FC-2c-Arbeid – Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Dubbele

Kunnen globalisering of de expansie van het moderne wereld-systeem beoordelen a.d.h.v. economische en sociale rechten

nadenken over arbeidsproblemen (outsourcing, delokalisatie, protectionisme, monopolie vorming, braindrain …)
donuteconomie
Human Development Index (HDI)
…

T5-P2-FC-3c-Arbeid – Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

T5-P2-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Dubbele

Kunnen in migratiestromen, de economische dimensie herkennen

vluchtelingen (economische, politieke en ecologische)
gedwongen migratie
oorlogsindustrie
…

T5-P2-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Dubbele

T5-P2-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

Kunnen op basis van een onderscheid tussen noodzakelijke en minder noodzakelijke behoeften de impact van (online) reclame kritisch beoordelen

T5-P2-FC-1c-Rechtvaardigheid

2de graad

Dubbele

Kunnen een mening formuleren over (grenzen van) inkomen, eigendom, vermogen, erfenis, belastingparadijzen

basisinkomen
maximum inkomen
…

‍

T5-P2-FC-2c-Rechtvaardigheid

3de graad

Dubbele

Kunnen het kapitalisme en alternatieve economische systemen beschrijven en analyseren

kenmerken van het neoliberalisme
deel- en ruileconomie
TINA versus TAMARA
…

‍

T5-P2-FC-3c-Rechtvaardigheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen oplossingen voorstellen voor concrete schendingen van economische en/of sociale kinderrechten

Hoe kinderarbeid voorkomen?
eerlijke en duurzame handel
…

‍

T5-P3-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

2de graad

Doorstroom

Kunnen een mening formuleren over de ontwikkeling van de welvaartstaat en (scharniermomenten in) de geschiedenis van de arbeidersstrijd

Sociale zekerheid
collectieve arbeidsovereenkomsten
...

‍

T5-P3-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

3de graad

Doorstroom

Kunnen een voorkeur voor een of meer alternatieve economische stelsels beargumenteren

ruil- en deeleconomieën
geplande economieën
gemixte economieën
…

T5-P3-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen een mening formuleren over een bestaansminimum en- maximum

loon naar werken
slapend rijk worden
inkomensongelijkheid (cf. bedrijfsleiders van multinationals die vaak meer dan tientallen werknemers samen verdienen)
…

T5-P3-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Doorstroom

Kunnen een mening formuleren over democratische economische spelregels

basisinkomen
herverdelingsmechanismes ter voorkoming van armoede
rechtvaardigheid versus liefdadigheid
bloeddiamanten of conflictgrondstoffen
…

T5-P3-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Doorstroom

Kunnen voor- en nadelen van automatisering en digitalisering van arbeid, goederen en diensten bespreken

virtuele economie
toekomst van ambachten
gewijzigde verhouding werk en vrijetijd
A.I. en chatbots
…

T5-P3-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

B-stroom

Kunnen oplossingen voorstellen voor concrete schendingen van economische en/of sociale kinderrechten

Hoe kinderarbeid voorkomen?
eerlijke en duurzame handel
…

T5-P3-FB-1b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

2de graad

Arbeid

Kunnen een mening formuleren over de ontwikkeling van de welvaartstaat en (scharniermomenten in) de geschiedenis van de arbeidersstrijd

Sociale zekerheid
collectieve arbeidsovereenkomsten
...

T5-P3-FB-2b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

3de graad

Arbeid

Kunnen een voorkeur voor een of meer alternatieve economische stelsels beargumenteren

ruil- en deeleconomieën
geplande economieën
gemixte economieën
…

‍

T5-P3-FB-3b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

1ste graad

B-stroom

Kunnen een mening formuleren over een bestaansminimum en- maximum

loon naar werken
slapend rijk worden
inkomensongelijkheid (cf. bedrijfsleiders van multinationals die vaak meer dan tientallen werknemers samen verdienen)
…

T5-P3-FB-1b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Arbeid

Kunnen een mening formuleren over democratische economische spelregels

basisinkomen
herverdelingsmechanismes ter voorkoming van armoede
rechtvaardigheid versus liefdadigheid
bloeddiamanten of conflictgrondstoffen
…

T5-P3-FB-2b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Arbeid

Kunnen voor- en nadelen van automatisering en digitalisering van arbeid, goederen en diensten bespreken

virtuele economie
toekomst van ambachten
gewijzigde verhouding werk en vrijetijd
A.I. en chatbots
…

T5-P3-FB-3b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

Kunnen oplossingen voorstellen voor concrete schendingen van economische en/of sociale kinderrechten

Hoe kinderarbeid voorkomen?
eerlijke en duurzame handel
…

T5-P3-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

2de graad

Dubbele

Kunnen een mening formuleren over de ontwikkeling van de welvaartstaat en (scharniermomenten in) de geschiedenis van de arbeidersstrijd

Sociale zekerheid
collectieve arbeidsovereenkomsten
...

T5-P3-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

3de graad

Dubbele

Kunnen een voorkeur voor een of meer alternatieve economische stelsels beargumenteren

ruil- en deeleconomieën
geplande economieën
gemixte economieën
…

T5-P3-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Rechtvaardigheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen een mening formuleren over een bestaansminimum en- maximum

loon naar werken
slapend rijk worden
inkomensongelijkheid (cf. bedrijfsleiders van multinationals die vaak meer dan tientallen werknemers samen verdienen)
…

T5-P3-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Dubbele

Kunnen een mening formuleren over democratische economische spelregels

basisinkomen
herverdelingsmechanismes ter voorkoming van armoede
rechtvaardigheid versus liefdadigheid
bloeddiamanten of conflictgrondstoffen
…

T5-P3-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Dubbele

Kunnen voor- en nadelen van automatisering en digitalisering van arbeid, goederen en diensten bespreken

virtuele economie
toekomst van ambachten
gewijzigde verhouding werk en vrijetijd
A.I. en chatbots
…

T5-P3-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

B-stroom

Werken een concreet initiatief uit voor schendingen van economische of sociale kinderrechten in de buurt

lokaal winkelen
Fairtrade
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
…

T5-P4-FB-1b-Betrokkenheid

2de graad

Arbeid

Werken een concreet initiatief uit met respect voor economische of sociale rechten

geefpleinen
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
repaircafé
…

T5-P4-FB-2b-Betrokkenheid

3de graad

Arbeid

Werken een alternatief economisch project uit, dat economische en sociale rechten respecteert en bevordert

consuminderen/consumeren
ruilhandel
Kringwinkel
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
…

T5-P4-FB-3b-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Werken een concreet initiatief uit voor schendingen van economische of sociale kinderrechten in de buurt

lokaal winkelen
Fairtrade
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
…

T5-P4-FA-1a-Betrokkenheid

2de graad

Doorstroom

Werken een concreet initiatief uit met respect voor economische of sociale rechten

geefpleinen
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
...

‍

T5-P4-FA-2a-Betrokkenheid

3de graad

Doorstroom

Werken een alternatief economisch project uit, dat economische en sociale rechten respecteert en bevordert

consuminderen/consumeren
ruilhandel
Kringwinkel
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
…

‍

T5-P4-FA-3a-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Werken een concreet initiatief uit voor schendingen van economische of sociale kinderrechten in de buurt

lokaal winkelen
Fairtrade
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
…

T5-P4-FC-1c-Betrokkenheid

2de graad

Dubbele

Werken een concreet initiatief uit met respect voor economische of sociale rechten

geefpleinen
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
repaircafé
…

T5-P4-FC-2c-Betrokkenheid

3de graad

Dubbele

Werken een alternatief economisch project uit, dat economische en sociale rechten respecteert en bevordert

consuminderen/consumeren
ruilhandel
Kringwinkel
onderwijsproject
vrijwilligerswerk
steun aan een organisatie
…

T5-P4-FC-3c-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen het belang van economische en sociale kinderrechten aangeven om een zinvol leven te leiden

T5-P5-FA-1a-Betrokkenheid

2de graad

Doorstroom

Kunnen het belang van de economische en sociale rechten beargumenteren om een zinvol leven te leiden

T5-P5-FA-2a-Betrokkenheid

3de graad

Doorstroom

Kunnen aangeven hoe een alternatieve economie zou bijdragen aan een meer zinvol leven

wederkerigheid: eigen belang en algemeen belang
essentiële economie (lokale tewerkstelling en productie)
…

T5-P5-FA-3a-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen aangeven en toelichten

geld als statussymbool
…

T5-P5-FA-1a-Geld - Waadenoriëntatie

2de graad

Doorstroom

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen beargumenteren

Maakt geld gelukkig?
Hoeveel geld maakt gelukkig?
…

T5-P5-FA-2a-Geld - Waadenoriëntatie

3de graad

Doorstroom

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen kritisch bevragen

Is zuinigheid (sparen) een deugd?
Wat is gul zijn?
Wat is spilzucht?
Een job als onderdeel van je levensplan?

T5-P5-FA-3a-Geld - Waadenoriëntatie

1ste graad

B-stroom

Kunnen het belang van economische en sociale kinderrechten aangeven om een zinvol leven te leiden

T5-P5-FB-1b-Betrokkenheid

2de graad

Arbeid

Kunnen het belang van de economische en sociale rechten beargumenteren om een zinvol leven te leiden

T5-P5-FB-2b-Betrokkenheid

3de graad

Arbeid

Kunnen aangeven hoe een alternatieve economie zou bijdragen aan een meer zinvol leven

wederkerigheid: eigen belang en algemeen belang
essentiële economie (lokale tewerkstelling en productie)
…

T5-P5-FB-3b-Betrokkenheid

1ste graad

B-stroom

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen aangeven en toelichten

geld als statussymbool
…

T5-P5-FB-1b-Geld - Waardenoriëntatie

2de graad

Arbeid

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen beargumenteren

Maakt geld gelukkig?
Hoeveel geld maakt gelukkig?
…

T5-P5-FB-2b-Geld - Waardenoriëntatie

3de graad

Arbeid

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen kritisch bevragen

Is zuinigheid (sparen) een deugd?
Wat is gul zijn?
Wat is spilzucht?
Een job als onderdeel van je levensplan?
…

T5-P5-FB-3b-Geld - Waardenoriëntatie

1ste graad

A-stroom

Kunnen het belang van economische en sociale kinderrechten aangeven om een zinvol leven te leiden

T5-P5-FC-1c-Betrokkenheid

2de graad

Dubbele

Kunnen het belang van de economische en sociale rechten beargumenteren om een zinvol leven te leiden

T5-P5-FC-2c-Betrokkenheid

3de graad

Dubbele

Kunnen aangeven hoe een alternatieve economie zou bijdragen aan een meer zinvol leven

wederkerigheid: eigen belang en algemeen belang
essentiële economie (lokale tewerkstelling en productie)
…

T5-P5-FC-3c-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen aangeven en toelichten

geld als statussymbool
…

T5-P5-FC-1c-Geld - Waardenoriëntatie

2de graad

Dubbele

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen beargumenteren

Maakt geld gelukkig?
Hoeveel geld maakt gelukkig?
…

T5-P5-FC-2c-Geld - Waardenoriëntatie

3de graad

Dubbele

Kunnen de (im)materiële waarde van dingen kritisch bevragen

Is zuinigheid (sparen) een deugd?
Wat is gul zijn?
Wat is spilzucht?
Een job als onderdeel van je levensplan?
…

T5-P5-FC-3c-Geld - Waardenoriëntatie

1ste graad

A-stroom

Kunnen het kritisch denken toepassen

feiten, meningen, argumenten herkennen
…

T6-P1-FA-1a-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijk denken

2de graad

Doorstroom

Kunnen het kritisch denken toepassen

drogredenen herkennen en benoemen
…

T6-P1-FA-2a-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijk denken

3de graad

Doorstroom

Kunnen het kritisch denken toepassen

vaardigheden van kritisch denken toepassen in gespreksvoering
kunnen de kritische theorie (Frankfurter Schule) situeren en enkele centrale vertegenwoordigers bespreken
…

T6-P1-FA-3a-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijk denken

1ste graad

A-stroom

Kunnen uitleggen wat de grootste verschillen zijn tussen wetenschap en pseudowetenschap

astrologie
homeopathie
complot-denken
…

T6-P1-FA-1a-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

2de graad

Doorstroom

Kunnen kritisch verschillende informatiebronnen onderzoeken en uitleggen hoe wetenschappelijke kennis wordt opgebouwd

de wetenschappelijke onderzoeksmethode
onderzoekend leren
…

T6-P1-FA-2a-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

3de graad

Doorstroom

Kunnen wetenschap en pseudowetenschap vergelijken

T6-P1-FA-3a-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

1ste graad

A-stroom

Ontwikkelen vaardigheden in kritisch denken, waarbij ze leren om informatie te analyseren en te beoordelen op basis van bewijs en logica, in plaats van op meningen of vooroordelen

T6-P1-FA-1a-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

2de graad

Doorstroom

Leren hoe ze wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke beweringen kritisch kunnen onderzoeken, waarbij ze feiten van fictie onderscheiden

T6-P1-FA-2a-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

3de graad

Doorstroom

Kunnen zich een beeld vormen van de mogelijkheden en obstakels in geavanceerde wetenschappelijke onderwerpen

AI
eugenetica
ruimteonderzoek
a.d.h.v. science fiction-ideeën
…

T6-P1-FA-3a-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

1ste graad

A-stroom

Passen hun kennis toe in praktische situaties, waarbij ze leren hoe wetenschap kan worden gebruikt om problemen op te lossen en nieuwe inzichten te verkrijgen

GGO’s als oplossing voor hongersnood?
organen kweken uit cellen?
klonen van huisdieren?
…

T6-P1-FA-1a-Waardenoriëntatie - Toegepaste wetenschap

2de graad

Doorstroom

Leren oordelen over het (nut) van wetenschappelijke ontdekkingen/vooruitgang en deze af te wegen tegen ethische waarden

T6-P1-FA-2a-Waardenoriëntatie - Toegepaste wetenschap

3de graad

Doorstroom

T6-P1-FA-3a-Waardenoriëntatie - Toegepaste wetenschap

1ste graad

A-stroom

Kunnen de wetenschappelijke methode(n) herkennen

centrale concepten als hypothese, experiment, …
wetenschap en bijgeloof vergelijken
…

T6-P1-FA-1a-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijke methode(n)

2de graad

Doorstroom

Kunnen de wetenschappelijke methode(n) uitleggen

verificatie, falsificatie
…

T6-P1-FA-2a-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijke methode(n)

3de graad

Doorstroom

Kunnen de wetenschappelijke methode(n) toelichten

wetenschapsfilosofie, onderzoekstradities
…

T6-P1-FA-3a-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijke methode(n)

1ste graad

A-stroom

T6-P1-FA-1a-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Doorstroom

Kunnen wetenschap en religie vergelijken

T6-P1-FA-2a-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Doorstroom

Kunnen natuur-, sociale- en menswetenschap(en) vergelijken

T6-P1-FA-3a-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

B-stroom

Kunnen het kritisch denken toepassen

feiten, meningen, argumenten herkennen
…

T6-P1-FB-1b-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Arbeid

Kunnen het kritisch denken toepassen

drogredenen herkennen en benoemen
…

T6-P1-FB-2b-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Arbeid

Kunnen het kritisch denken toepassen

vaardigheden van kritisch denken toepassen in gespreksvoering
…

T6-P1-FB-3b-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

B-stroom

Kunnen uitleggen wat de grootste verschillen zijn tussen wetenschap en pseudowetenschap

astrologie
homeopathie
complot-denken
…

T6-P1-FB-1b-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

2de graad

Arbeid

Kunnen kritisch verschillende informatiebronnen onderzoeken hoe wetenschappelijke kennis wordt opgebouwd

de wetenschappelijke onderzoeksmethode
onderzoekend leren
…

T6-P1-FB-2b-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

3de graad

Arbeid

Kunnen wetenschap en pseudowetenschap vergelijken

T6-P1-FB-3b-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

1ste graad

B-stroom

Ontwikkelen vaardigheden in kritisch denken, waarbij ze leren om informatie te analyseren en te beoordelen op basis van bewijs en logica, in plaats van op meningen of vooroordelen

T6-P1-FB-1b-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

2de graad

Arbeid

Leren hoe ze wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke beweringen kritisch kunnen onderzoeken, waarbij ze feiten van fictie onderscheiden

T6-P1-FB-2b-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

3de graad

Arbeid

Leren een beeld te vormen van de mogelijkheden en obstakels in wetenschappelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld:

ruimtereizen
artificiële intelligentie
…

T6-P1-FB-3b-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

1ste graad

B-stroom

Passen hun kennis toe in praktische situaties, waarbij ze leren hoe wetenschap kan worden gebruikt om problemen op te lossen en nieuwe inzichten te verkrijgen

GGO’s als oplossing voor hongersnood?
organen kweken uit cellen?
klonen van huisdieren?
…

T6-P1-FB-1b-Waardenoriëntatie – Toegepaste wetenschap

2de graad

Arbeid

Leren oordelen over het (nut) van wetenschappelijke ontdekkingen/vooruitgang en deze af te wegen tegen ethische waarden

T6-P1-FB-2b-Waardenoriëntatie – Toegepaste wetenschap

3de graad

Arbeid

T6-P1-FB-3b-Waardenoriëntatie – Toegepaste wetenschap

1ste graad

B-stroom

T6-P1-FB-1b-Wetenschappelijke methode(n)

2de graad

Arbeid

T6-P1-FB-2b-Wetenschappelijke methode(n)

3de graad

Arbeid

Kunnen de wetenschappelijke methode(n) toelichten

wetenschappelijke meningsverschillen
…

T6-P1-FB-3b-Wetenschappelijke methode(n)

1ste graad

A-stroom

Kunnen het kritisch denken toepassen

feiten, meningen, argumenten herkennen
…

T6-P1-FC-1c-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijk denken

2de graad

Dubbele

Kunnen het kritisch denken toepassen

drogredenen herkennen en benoemen
…

T6-P1-FC-2c-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijk denken

3de graad

Dubbele

Kunnen het kritisch denken toepassen

vaardigheden van kritisch denken toepassen in gespreksvoering
…

T6-P1-FC-3c-Kritische onderzoekhouding - Wetenschappelijk denken

1ste graad

A-stroom

Kunnen uitleggen wat de grootste verschillen zijn tussen wetenschap en pseudowetenschap

astrologie
homeopathie
complot-denken
…

T6-P1-FC-1c-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

2de graad

Dubbele

Kunnen kritisch verschillende informatiebronnen onderzoeken hoe wetenschappelijke kennis wordt opgebouwd

de wetenschappelijke onderzoeksmethode
onderzoekend leren
…

T6-P1-FC-2c-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

3de graad

Dubbele

Kunnen wetenschap en pseudowetenschap vergelijken

T6-P1-FC-3c-Kritische onderzoekhouding - Pseudowetenschap

1ste graad

A-stroom

Ontwikkelen vaardigheden in kritisch denken, waarbij ze leren om informatie te analyseren en te beoordelen op basis van bewijs en logica, in plaats van op meningen of vooroordelen

T6-P1-FC-1c-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

2de graad

Dubbele

Leren hoe ze wetenschappelijke en niet-wetenschappelijke beweringen kritisch kunnen onderzoeken, waarbij ze feiten van fictie onderscheiden

T6-P1-FC-2c-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

3de graad

Dubbele

Leren een beeld te vormen van de mogelijkheden en obstakels in wetenschappelijke ontwikkelingen, bijvoorbeeld:

ruimtereizen
artificiële intelligentie
…

T6-P1-FC-3c-Kritische onderzoekhouding - Feiten en fictie

1ste graad

A-stroom

Passen hun kennis toe in praktische situaties, waarbij ze leren hoe wetenschap kan worden gebruikt om problemen op te lossen en nieuwe inzichten te verkrijgen

GGO’s als oplossing voor hongersnood?
organen kweken uit cellen?
klonen van huisdieren?
…

T6-P1-FC-1c-Waardenoriëntatie - Toegepaste wetenschap

2de graad

Dubbele

Leren oordelen over het (nut) van wetenschappelijke ontdekkingen/vooruitgang en deze af te wegen tegen ethische waarden

T6-P1-FC-2c-Waardenoriëntatie - Toegepaste wetenschap

3de graad

Dubbele

T6-P1-FC-3c-Waardenoriëntatie - Toegepaste wetenschap

1ste graad

A-stroom

T6-P1-FC-1c-Wetenschappelijke methode(n)

2de graad

Dubbele

T6-P1-FC-2c-Wetenschappelijke methode(n)

3de graad

Dubbele

Kunnen de wetenschappelijke methode(n) toelichten

wetenschappelijke meningsverschillen
…

T6-P1-FC-3c-Wetenschappelijke methode(n)

1ste graad

A-stroom

Kunnen moreel oordelen over wetenschap en techniek

dierenproeven
proeven met mensen

kunnen waarden herkennen in wetenschappelijke contexten
zien in dat wetenschap niet waardenvrij is en ethische overwegingen vereist

Wat mag en mag niet uitgevonden worden?
Hoe beïnvloedt wetenschap onze waarden en normen?
…

T6-P2-FA-1a-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

2de graad

Doorstroom

Kunnen waarden herkennen en reflecteren over de ethische en morele vraagstukken die gepaard gaan met wetenschap en technologie

psychiatrie (behandelingswijzen)
biotechnologie
…

T6-P2-FA-2a-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

3de graad

Doorstroom

Begrijpen het belang van ethiek in wetenschap en kunnen in complexe wetenschappelijke vraagstukken de morele dimensie herkennen

bio-ethische thema’s
…

T6-P2-FA-3a-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

1ste graad

A-stroom

T6-P2-FA-1a-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

2de graad

Doorstroom

Erkennen het belang van het onderscheiden van waarden en feiten in wetenschappelijke discussies

T6-P2-FA-2a-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

3de graad

Doorstroom

Kunnen moreel oordelen over wetenschap en techniek

sociobiologie
geoengeneering
artificiële intelligentie
…

T6-P2-FA-3a-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

1ste graad

A-stroom

T6-P2-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

2de graad

Doorstroom

Passen morele oordeelsvorming toe in diverse wetenschappelijke scenario's (dierproeven, geboortecontrole,..), waarbij ze leren om ethische dilemma's te identificeren en te analyseren.

genetische manipulatie
ruimteonderzoek
…

T6-P2-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

3de graad

Doorstroom

Kunnen inzien dat wetenschappelijke vooruitgang deels ook afhankelijk is van politieke, economische en maatschappelijke belangen.

omwille van taboe over het onderwerp of door blinde vlekken
omwille van geen/beperkte return on investment
…

T6-P2-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

1ste graad

B-stroom

Kunnen moreel oordelen over wetenschap en techniek

dierenproeven
proeven met mensen

kunnen waarden herkennen in wetenschappelijke contexten
zien in dat wetenschap niet waardenvrij is en ethische overwegingen vereist

Wat mag en mag niet uitgevonden worden?
Hoe beïnvloedt wetenschap onze waarden en normen?
…

T6-P2-FB-1b-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

2de graad

Arbeid

Kunnen waarden herkennen en reflecteren over de ethische en morele vraagstukken die gepaard gaan met wetenschap en technologie

psychiatrie (behandelingswijzen)
biotechnologie
…

T6-P2-FB-2b-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

3de graad

Arbeid

Begrijpen het belang van ethiek in wetenschap en kunnen in complexe wetenschappelijke vraagstukken de morele dimensie herkennen

bio-ethische thema’s
…

T6-P2-FB-3b-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

1ste graad

B-stroom

T6-P2-FB-1b-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

2de graad

Arbeid

Erkennen het belang van het onderscheiden van waarden en feiten in wetenschappelijke discussies

T6-P2-FB-2b-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

3de graad

Arbeid

Kunnen moreel oordelen over wetenschap en techniek

sociobiologie
geoengeneering
artificiële intelligentie
…

T6-P2-FB-3b-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

1ste graad

B-stroom

T6-P2-FB-1b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

2de graad

Arbeid

Passen morele oordeelsvorming toe in diverse wetenschappelijke scenario's (dierproeven, geboortecontrole,..), waarbij ze leren om ethische dilemma's te identificeren

genetische manipulatie
ruimteonderzoek
…

T6-P2-FB-2b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

3de graad

Arbeid

Kunnen inzien dat wetenschappelijke vooruitgang deels ook afhankelijk is van politieke, economische en maatschappelijke belangen.

omwille van taboe over het onderwerp of door blinde vlekken
omwille van geen/beperkte return on investment
…

T6-P2-FB-3b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

1ste graad

A-stroom

Kunnen moreel oordelen over wetenschap en techniek

dierenproeven
proeven met mensen

kunnen waarden herkennen in wetenschappelijke contexten
zien in dat wetenschap niet waardenvrij is en ethische overwegingen vereist

Wat mag en mag niet uitgevonden worden?
Hoe beïnvloedt wetenschap onze waarden en normen?
…

T6-P2-FC-1c-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

2de graad

Dubbele

Kunnen waarden herkennen en reflecteren over de ethische en morele vraagstukken die gepaard gaan met wetenschap en technologie

psychiatrie (behandelingswijzen)
biotechnologie
…

T6-P2-FC-2c-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

3de graad

Dubbele

Begrijpen het belang van ethiek in wetenschap en kunnen in complexe wetenschappelijke vraagstukken de morele dimensie herkennen

bio-ethische thema’s
…

T6-P2-FC-3c-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 1

1ste graad

A-stroom

T6-P2-FC-1c-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

2de graad

Dubbele

Erkennen het belang van het onderscheiden van waarden en feiten in wetenschappelijke discussies

T6-P2-FC-2c-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

3de graad

Dubbele

Kunnen moreel oordelen over wetenschap en techniek

sociobiologie
geoengeneering
artificiële intelligentie
…

T6-P2-FC-3c-Waardenoriëntatie - Wetenschap en ethiek 2

1ste graad

A-stroom

T6-P2-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

2de graad

Dubbele

Passen morele oordeelsvorming toe in diverse wetenschappelijke scenario's (dierproeven, geboortecontrole,..), waarbij ze leren om ethische dilemma's te identificeren

genetische manipulatie
ruimteonderzoek
…

T6-P2-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

3de graad

Dubbele

Kunnen inzien dat wetenschappelijke vooruitgang deels ook afhankelijk is van politieke, economische en maatschappelijke belangen.

omwille van taboe over het onderwerp of door blinde vlekken
omwille van geen/beperkte return on investment
…

T6-P2-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Wetenschap en ethiek

1ste graad

A-stroom

Kunnen wetenschappelijke verworvenheden herkennen en hun belang duiden voor de menselijke vooruitgang

resultaten van de medische wetenschap
belang van wiskunde en natuurwetenschappen
…

T6-P3-FA-1a-Betrokkenheid - Wetenschappelijke ontwikkelingen

2de graad

Doorstroom

Kunnen wetenschappelijke inzichten als belangrijke mijlpalen van het humanistische wereldbeeld identificeren

astronomie (van heliocentrisme tot kosmische achtergrondstraling)
evolutietheorie
…

T6-P3-FA-2a-Betrokkenheid - Wetenschappelijke ontwikkelingen

3de graad

Doorstroom

Kunnen uitleggen dat wetenschappelijke ontdekkingen het vertrouwen in de maakbaarheid van de mens en het vooruitgangsoptimisme aansturen

technologische innovatie
gentherapie
…

T6-P3-FA-3a-Betrokkenheid - Wetenschappelijke ontwikkelingen

1ste graad

A-stroom

T6-P3-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Doorstroom

Kunnen de impact van wetenschappelijke onderzoekspraktijken op mens en dier inschatten en hieromtrent een standpunt innemen

proeven op dieren
proeven op mensen
onbedoelde gevolgen van wetenschappelijke ontdekkingen (zowel positief als negatief)
wetenschappelijk denken versus wetenschappelijke producten (Bertrand Russell)
…

T6-P3-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Doorstroom

Kunnen het spanningsveld beschrijven tussen particuliere belangen en het algemeen belang in wetenschappelijke contexten

vaccinatieplicht
ruimteonderzoek versus ruimtetoerisme
...

T6-P3-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

T6-P3-FA-1a-Rechtvaardigheid

2de graad

Doorstroom

Kunnen uitleggen hoe wetenschap kan bijdragen aan het versterken van kinder- en mensenrechten

voorbehoedsmiddelen
ontwikkelingspsychologie
…

T6-P3-FA-2a-Rechtvaardigheid

3de graad

Doorstroom

Leren over de verantwoordelijkheid van wetenschap in het bevorderen van een rechtvaardige en humane samenleving

T6-P3-FA-3a-Rechtvaardigheid

1ste graad

B-stroom

Kunnen wetenschappelijke verworvenheden herkennen en hun belang duiden voor de menselijke vooruitgang

resultaten van de medische wetenschap
belang van wiskunde en natuurwetenschappen
…

T6-P3-FB-1b-Betrokkenheid – Wetenschappelijke ontwikkelingen

2de graad

Arbeid

Kunnen wetenschappelijke inzichten als belangrijke mijlpalen van het humanistische wereldbeeld identificeren

astronomie (van heliocentrisme tot kosmische achtergrondstraling)
evolutietheorie
…

T6-P3-FB-2b-Betrokkenheid – Wetenschappelijke ontwikkelingen

3de graad

Arbeid

Kunnen uitleggen dat wetenschappelijke ontdekkingen het vertrouwen in de maakbaarheid van de mens en het vooruitgangsoptimisme aansturen

technologische innovatie
gentherapie
…

T6-P3-FB-3b-Betrokkenheid – Wetenschappelijke ontwikkelingen

1ste graad

B-stroom

T6-P3-FB-1b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Arbeid

Kunnen de impact van wetenschappelijke onderzoekspraktijken op mens en dier inschatten en hieromtrent een standpunt innemen

proeven op dieren
proeven op mensen
onbedoelde gevolgen van wetenschappelijke ontdekkingen (zowel positief als negatief)
wetenschappelijk denken versus wetenschappelijke producten (Bertrand Russell)
…

T6-P3-FB-2b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Arbeid

Kunnen het spanningsveld beschrijven tussen particuliere belangen en het algemeen belang in wetenschappelijke contexten

in de context van wetenschappelijke ontwikkelingen, zoals ruimtereizen en nucleaire technologie
in context van de eigen studiekeuze
…

T6-P3-FB-3b-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

B-stroom

T6-P3-FB-1b-Rechtvaardigheid

2de graad

Arbeid

Kunnen uitleggen hoe wetenschap kan bijdragen aan het versterken van kinder- en mensenrechten

voorbehoedsmiddelen
ontwikkelingspsychologie
…

Kunnen onderzoeken hoe wetenschap kan bijdragen aan de bescherming en bevordering van mensenrechten

T6-P3-FB-2b-Rechtvaardigheid

3de graad

Arbeid

Leren over de verantwoordelijkheid van wetenschap in het bevorderen van een rechtvaardige en humane samenleving

T6-P3-FB-3b-Rechtvaardigheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen wetenschappelijke verworvenheden herkennen en hun belang duiden voor de menselijke vooruitgang

resultaten van de medische wetenschap
belang van wiskunde en natuurwetenschappen
…

T6-P3-FC-1c-Betrokkenheid - Wetenschappelijke ontwikkelingen

2de graad

Dubbele

Kunnen wetenschappelijke inzichten als belangrijke mijlpalen van het humanistische wereldbeeld identificeren

astronomie (van heliocentrisme tot kosmische achtergrondstraling)
evolutietheorie
…

T6-P3-FC-2c-Betrokkenheid - Wetenschappelijke ontwikkelingen

3de graad

Dubbele

Kunnen uitleggen dat wetenschappelijke ontdekkingen het vertrouwen in de maakbaarheid van de mens en het vooruitgangsoptimisme aansturen

technologische innovatie
gentherapie
…

T6-P3-FC-3c-Betrokkenheid - Wetenschappelijke ontwikkelingen

1ste graad

A-stroom

T6-P3-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Dubbele

Kunnen de impact van wetenschappelijke onderzoekspraktijken op mens en dier inschatten en hieromtrent een standpunt innemen

proeven op dieren
proeven op mensen
onbedoelde gevolgen van wetenschappelijke ontdekkingen (zowel positief als negatief)
wetenschappelijk denken versus wetenschappelijke producten (Bertrand Russell)
…

T6-P3-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Dubbele

Kunnen het spanningsveld beschrijven tussen particuliere belangen en het algemeen belang in wetenschappelijke contexten

in de context van wetenschappelijke ontwikkelingen, zoals ruimtereizen en nucleaire technologie
in context van de eigen studiekeuze
…

T6-P3-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

T6-P3-FC-1c-Rechtvaardigheid

2de graad

Dubbele

Kunnen uitleggen hoe wetenschap kan bijdragen aan het versterken van kinder- en mensenrechten

voorbehoedsmiddelen
ontwikkelingspsychologie
…

Kunnen onderzoeken hoe wetenschap kan bijdragen aan de bescherming en bevordering van mensenrechten

T6-P3-FC-2c-Rechtvaardigheid

3de graad

Dubbele

Leren over de verantwoordelijkheid van wetenschap in het bevorderen van een rechtvaardige en humane samenleving

T6-P3-FC-3c-Rechtvaardigheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen reflecteren over hun eigen rol en verantwoordelijkheid in het gebruik van wetenschap en technologie

T6-P4-FA-1a-Betrokkenheid

2de graad

Doorstroom

Kunnen de mogelijkheden en beperkingen van geavanceerde wetenschappelijke onderwerpen inschatten

T6-P4-FA-2a-Betrokkenheid

3de graad

Doorstroom

Kunnen uitleggen hoe objectieve kennis het waardenrelativisme en relativistisch denken tegengaat

T6-P4-FA-3a-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

impact van wetenschap en technologie op het persoonlijke leven (vb. smartphone, …)
…

T6-P4-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Doorstroom

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

impact van wetenschappelijke vooruitgang op het sociale leven (vb. vliegreizen, …)
…

T6-P4-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Doorstroom

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

wetenschapsbeleid
deontologie van de wetenschap(per)
…

T6-P4-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

Onderzoeken hoe wetenschappelijke ontdekkingen en uitvindingen de samenleving en het milieu beïnvloeden. Ze leren over de langetermijngevolgen van wetenschappelijke vooruitgang

T6-P4-FA-1a-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Doorstroom

Kunnen reflecteren over de verantwoordelijkheden die wetenschappers en de samenleving hebben ten opzichte van het behoud van de natuurlijke wereld

T6-P4-FA-2a-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Doorstroom

Onderzoeken wat verantwoordelijkheid inhoudt in de context van wetenschappelijk onderzoek en praktijken

T6-P4-FA-3a-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC-project

T6-P4-FA-1a-Betrokkenheid - ILC/ILD

2de graad

Doorstroom

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC of vakoverschrijdend schoolproject

T6-P4-FA-2a-Betrokkenheid - ILC/ILD

3de graad

Doorstroom

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC/ILD of vakoverschrijdend schoolproject

T6-P4-FA-3a-Betrokkenheid - ILC/ILD

1ste graad

B-stroom

Kunnen reflecteren over hun eigen rol en verantwoordelijkheid in het gebruik van wetenschap en technologie

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

impact van wetenschap en technologie op het persoonlijke leven (vb. smartphone, …)
…

T6-P4-FB-1b-Betrokkenheid

2de graad

Arbeid

Kunnen de mogelijkheden en beperkingen van geavanceerde wetenschappelijke onderwerpen inschatten

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

impact van wetenschappelijke vooruitgang op het sociale leven (vb. vliegreizen, …)
…

T6-P4-FB-2b-Betrokkenheid

3de graad

Arbeid

Kunnen uitleggen hoe objectieve kennis het waardenrelativisme en relativistisch denken tegengaat

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

wetenschapsbeleid
…

T6-P4-FB-3b-Betrokkenheid

1ste graad

B-stroom

Onderzoeken hoe wetenschappelijke ontdekkingen en uitvindingen de samenleving en het milieu beïnvloeden. Ze leren over de langetermijngevolgen van wetenschappelijke vooruitgang

T6-P4-FB-1b-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Arbeid

Kunnen reflecteren over de verantwoordelijkheden die wetenschappers en de samenleving hebben ten opzichte van het behoud van de natuurlijke wereld

T6-P4-FB-2b-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Arbeid

Onderzoeken wat verantwoordelijkheid inhoudt in de context van wetenschappelijk onderzoek en praktijken

T6-P4-FB-3b-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

B-stroom

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC-project

T6-P4-FB-1b-Betrokkenheid – ILC/ILD

2de graad

Arbeid

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC of vakoverschrijdend schoolproject

T6-P4-FB-2b-Betrokkenheid – ILC/ILD

3de graad

Arbeid

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC/ILD of vakoverschrijdend schoolproject

T6-P4-FB-3b-Betrokkenheid – ILC/ILD

1ste graad

A-stroom

Kunnen reflecteren over hun eigen rol en verantwoordelijkheid in het gebruik van wetenschap en technologie

T6-P4-FC-1c-Betrokkenheid

2de graad

Dubbele

Kunnen de mogelijkheden en beperkingen van geavanceerde wetenschappelijke onderwerpen inschatten

T6-P4-FC-2c-Betrokkenheid

3de graad

Dubbele

Kunnen uitleggen hoe objectieve kennis het waardenrelativisme en relativistisch denken tegengaat

T6-P4-FC-3c-Betrokkenheid

1ste graad

A-stroom

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

impact van wetenschap en technologie op het persoonlijke leven (vb. smartphone, …)
…

T6-P4-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

2de graad

Dubbele

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

impact van wetenschappelijke vooruitgang op het sociale leven (vb. vliegreizen, …)
…

T6-P4-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

3de graad

Dubbele

Kunnen op verantwoorde wijze omgaan met wetenschappelijke en technologische resultaten

wetenschapsbeleid
…

T6-P4-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs)

1ste graad

A-stroom

Onderzoeken hoe wetenschappelijke ontdekkingen en uitvindingen de samenleving en het milieu beïnvloeden. Ze leren over de langetermijngevolgen van wetenschappelijke vooruitgang

T6-P4-FC-1c-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Dubbele

Kunnen reflecteren over de verantwoordelijkheden die wetenschappers en de samenleving hebben ten opzichte van het behoud van de natuurlijke wereld

T6-P4-FC-2c-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Dubbele

Onderzoeken wat verantwoordelijkheid inhoudt in de context van wetenschappelijk onderzoek en praktijken

T6-P4-FC-3c-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC-project

T6-P4-FC-1c-Betrokkenheid - ILC/ILD

2de graad

Dubbele

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC of vakoverschrijdend schoolproject

T6-P4-FC-2c-Betrokkenheid - ILC/ILD

3de graad

Dubbele

Kunnen wetenschappelijke kennis en methoden goed toepassen bij een ILC/ILD of vakoverschrijdend schoolproject

T6-P4-FC-3c-Betrokkenheid - ILC/ILD

1ste graad

A-stroom

Kunnen aangeven wat voor hen belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen zijn en waarom

T6-P5-FA-1a-Betrokkenheid - Waardenoriëntatie

2de graad

Doorstroom

Kunnen filosoferen over het ontstaan van het leven en het heelal

reflecteren over de grenzen van kennis
aangeven hoe wetenschap existentiële vragen genereert
…

T6-P5-FA-2a-Betrokkenheid - Waardenoriëntatie

3de graad

Doorstroom

Kunnen het proces van wetenschappelijke ontdekking waarderen

T6-P5-FA-3a-Betrokkenheid - Waardenoriëntatie

1ste graad

A-stroom

Kunnen vanuit hun gevoel van verwondering en nieuwsgierigheid over de kennis van de natuurlijke wereld reflecteren

T6-P5-FA-1a-Betrokkenheid - Open denkhouding

2de graad

Doorstroom

Kunnen aangeven waar wetenschappelijke overtuigingen en kennis vandaan komen en de rol daarin van de menselijke verbeelding

T6-P5-FA-2a-Betrokkenheid - Open denkhouding

3de graad

Doorstroom

Kunnen wetenschap als een gezamenlijk proces van een onderzoekgemeenschap erkennen en waarderen

T6-P5-FA-3a-Betrokkenheid - Open denkhouding

Kunnen aangeven hoe wetenschappelijke uitvindingen het leven meer zin kunnen geven

T6-P5-FA-1a-Waardenoriëntatie

2de graad

Doorstroom

Kunnen aangeven hoe een wetenschappelijk wereldbeeld kan bijdragen aan een meer zinvol leven

T6-P5-FA-2a-Waardenoriëntatie

3de graad

Doorstroom

Kunnen aangeven hoe en welke wetenschappelijke inzichten bijdragen aan een zelfstandig leven

T6-P5-FA-3a-Waardenoriëntatie

1ste graad

B-stroom

Kunnen aangeven wat voor hen belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen zijn en waarom

T6-P5-FB-1b-Betrokkenheid – Waardenoriëntatie

2de graad

Arbeid

Kunnen filosoferen over het ontstaan van het leven en het heelal

reflecteren over de grenzen van kennis
aangeven hoe wetenschap existentiële vragen genereert
…

T6-P5-FB-2b-Betrokkenheid – Waardenoriëntatie

3de graad

Arbeid

Kunnen het proces van wetenschappelijke ontdekking waarderen

T6-P5-FB-3b-Betrokkenheid – Waardenoriëntatie

1ste graad

B-stroom

Kunnen vanuit hun gevoel van verwondering en nieuwsgierigheid over de kennis van de natuurlijke wereld reflecteren

T6-P5-FB-1b-Waardenoriëntatie

2de graad

Arbeid

Kunnen aangeven waar wetenschappelijke overtuigingen en kennis vandaan komen en de rol daarin van de menselijke verbeelding

T6-P5-FB-2b-Waardenoriëntatie

3de graad

Arbeid

Kunnen wetenschap als een gezamenlijk proces van een onderzoekgemeenschap erkennen en waardere

T6-P5-FB-3b-Waardenoriëntatie

1ste graad

A-stroom

Kunnen aangeven wat voor hen belangrijke wetenschappelijke ontdekkingen zijn en waarom

T6-P5-FC-1c-Betrokkenheid - Waardenoriëntatie

2de graad

Dubbele

Kunnen filosoferen over het ontstaan van het leven en het heelal

reflecteren over de grenzen van kennis
aangeven hoe wetenschap existentiële vragen genereert
…

T6-P5-FC-2c-Betrokkenheid - Waardenoriëntatie

3de graad

Dubbele

Kunnen het proces van wetenschappelijke ontdekking waarderen

T6-P5-FC-3c-Betrokkenheid - Waardenoriëntatie

1ste graad

A-stroom

Kunnen vanuit hun gevoel van verwondering en nieuwsgierigheid over de kennis van de natuurlijke wereld reflecteren

T6-P5-FC-1c-Betrokkenheid - Open denkhouding

2de graad

Dubbele

Kunnen aangeven waar wetenschappelijke overtuigingen en kennis vandaan komen en de rol daarin van de menselijke verbeelding

T6-P5-FC-2c-Betrokkenheid - Open denkhouding

3de graad

Dubbele

Kunnen wetenschap als een gezamenlijk proces van een onderzoekgemeenschap erkennen en waarderen

T6-P5-FC-3c-Betrokkenheid - Open denkhouding

1ste graad

A-stroom

Kunnen de eigen consumptie kritisch beoordelen a.d.h.v. haar impact op het milieu

ecologische voetafdruk
consumeren – consuminderen
mobiliteit
reisgedrag
…

T7-P1-FA-1a-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Doorstroom

Kunnen de impact van de samenleving op het milieu onderzoeken

vormen van energie onderscheiden
natuur: waarde of instrument
…

T7-P1-FA-2a-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Doorstroom

Kunnen de obstakels voor de ontkoppeling van economische groei en ecologische afbraak uitleggen

aangeven hoe politiek en milieu verweven zijn
stijgende energie uitgaven, beperkt potentieel van recycleren, probleemverschuivingen, onderschatte impact van (digitale) diensten, onvoldoende en ongepaste technologische veranderingen, verschuiving van kosten
…

T7-P1-FA-3a-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

T7-P1-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

2de graad

Doorstroom

Kunnen de planetaire grenzen voor menselijk gedrag benoemen

landgebruik, zuiver water, klimaat, verzuring oceanen, biochemische stromen, biodiversiteit
…

T7-P1-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

3de graad

Doorstroom

T7-P1-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

1ste graad

B-stroom

Kunnen de eigen consumptie kritisch beoordelen a.d.h.v. haar impact op het milieu

ecologische voetafdruk
consumeren – consuminderen
mobiliteit
reisgedrag
…

T7-P1-FB-1b-Kritische ondezoekhouding

2de graad

Arbeid

Kunnen de impact van de samenleving op het milieu onderzoeken

vormen van energie onderscheiden
natuur: waarde of instrument
…

T7-P1-FB-2b-Kritische ondezoekhouding

3de graad

Arbeid

Kunnen de obstakels voor de ontkoppeling van economische groei en ecologische afbraak begrijpen

aangeven hoe politiek en milieu verweven zijn
stijgende energie uitgaven, beperkt potentieel van recycleren, probleemverschuivingen, onderschatte impact van (digitale) diensten, onvoldoende en ongepaste technologische veranderingen, verschuiving van kosten
…

T7-P1-FB-3b-Kritische ondezoekhouding

1ste graad

B-stroom

T7-P1-FB-1b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

2de graad

Arbeid

Kunnen de planetaire grenzen voor menselijk gedrag benoemen

landgebruik, zuiver water, klimaat, verzuring oceanen, biochemische stromen, biodiversiteit
…

T7-P1-FB-2b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

3de graad

Arbeid

T7-P1-FB-3b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

1ste graad

A-stroom

Kunnen de eigen consumptie kritisch beoordelen a.d.h.v. haar impact op het milieu

ecologische voetafdruk
consumeren – consuminderen
mobiliteit
reisgedrag
…

T7-P1-FC-1c-Kritische onderzoekhouding

2de graad

Dubbele

Kunnen de impact van de samenleving op het milieu onderzoeken

vormen van energie onderscheiden
natuur: waarde of instrument
…

T7-P1-FC-2c-Kritische onderzoekhouding

3de graad

Dubbele

Kunnen de obstakels voor de ontkoppeling van economische groei en ecologische afbraak begrijpen

aangeven hoe politiek en milieu verweven zijn
stijgende energie uitgaven, beperkt potentieel van recycleren, probleemverschuivingen, onderschatte impact van (digitale) diensten, onvoldoende en ongepaste technologische veranderingen, verschuiving van kosten
…

T7-P1-FC-3c-Kritische onderzoekhouding

1ste graad

A-stroom

T7-P1-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

2de graad

Dubbele

Kunnen de planetaire grenzen voor menselijk gedrag benoemen

landgebruik, zuiver water, klimaat, verzuring oceanen, biochemische stromen, biodiversiteit
…

T7-P1-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

3de graad

Dubbele

T7-P1-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

1ste graad

A-stroom

Kunnen het (menselijk toegevoegde) broeikaseffect uitleggen en de gevolgen ervan moreel duiden, vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

T7-P2-FA-1a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

2de graad

Doorstroom

Kunnen oorzaken en gevolgen van het doorbreken van planetaire grenzen moreel duiden vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

vormen van verontreiniging
niet duurzame landbouw
wonen en ruimte
…

T7-P2-FA-2a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

3de graad

Doorstroom

Kunnen oorzaken en gevolgen van de obstakels voor ontkoppeling moreel duiden, vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

ontgroeien versus ecomodernisme
verwevenheid milieu en ideologie
…

T7-P2-FA-3a-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

1ste graad

B-stroom

Kunnen het (menselijk toegevoegde) broeikaseffect uitleggen en de gevolgen ervan moreel duiden, vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

T7-P2-FB-1b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

2de graad

Arbeid

Kunnen oorzaken en gevolgen van het doorbreken van planetaire grenzen moreel duiden vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

vormen van verontreiniging
niet duurzame landbouw
wonen en ruimte
…

T7-P2-FB-2b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

3de graad

Arbeid

Kunnen oorzaken en gevolgen van de obstakels voor ontkoppeling moreel duiden, vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

ecomodernisme
verwevenheid milieu en politiek
…

T7-P2-FB-3b-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

1ste graad

A-stroom

Kunnen het (menselijk toegevoegde) broeikaseffect uitleggen en de gevolgen ervan moreel duiden, vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

T7-P2-FC-1c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

2de graad

Dubbele

Kunnen oorzaken en gevolgen van het doorbreken van planetaire grenzen moreel duiden vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

vormen van verontreiniging
niet duurzame landbouw
wonen en ruimte
…

T7-P2-FC-2c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen

3de graad

Dubbele

Kunnen oorzaken en gevolgen van de obstakels voor ontkoppeling moreel duiden, vanuit een vrijzinnig humanistisch perspectief

ecomodernisme
verwevenheid milieu en politiek
…

T7-P2-FC-3c-Wereldoriëntatie (wereldwijs) - Planetaire grenzen