Secularisme
Het begrip secularisme is ontstaan uit de Verlichting als antwoord op het absolutisme en de theocratie. Patrick Stouthuysen (VUB) onderscheidt twee secularistische modellen.
Het formeel of procedureel secularistische model kent een zeer beperkte rol toe aan de overheid: de overheid garandeert de individuele (levensbeschouwelijke) keuzevrijheid van de individuen en de neutraliteit [zie NEUTRALITEIT] van het overheidsoptreden en verder onthoudt zich.
Het substantieel-secularistische model vereist een actieve overheid: de overheid moet een gedeelde minimale cultuur garanderen, hetgeen betekent dat hij de zorg voor de ontplooiing en de autonomie van de burgers op zich moet nemen. Het substantieel secularisme veronderstelt drie zaken: (1) een seculiere staat (scheiding van kerk en staat), (2) een vrije levensbeschouwelijke markt en (3) een ‘zorgzame neutrale’ overheid, die nadrukkelijk, vooral via het onderwijs, mensen voorbereidt op het leven in een levensbeschouwelijk plurale samenleving.
De Hert, P. en Meerschaut K., Scheiding van Kerk en Staat of actief pluralisme? Intersentia, 2007